PHỤC HỒI CHỨC NĂNG SAU PHẪU THUẬT THAY KHỚP GỐI
PHỤC HỒI CHỨC NĂNG SAU PHẪU THUẬT THAY KHỚP GỐI
I. ĐẠICƯƠNG
- Thay khớp gối ngày nay là một phương pháp điều trị hiện đại được chỉ định cho những bệnh lý khớp gối như thoái hóa khớp gối độ 3 & 4, viêm khớp gối, chấn thương…làm biến dạng và ảnh hƣởng đến đi lại, sinh hoạt, hoặc những bệnh nhân không đáp ứng với điều trị nội khoa. Trên hình ảnh XQ có dấu hiệuhẹpkhekhớp,khuyếtxương.
- Ngày nay với sự phát triển của khoa học kỹ thuật cho ra đời nhiều thế hệ khớp mới, có những ưu điểm vượt trội cùng với tiến bộ về phẫu thuật đã quy chuẩn chỉ định mổ, kỹ thuật mổ…làm cho phẫu thuật thay khớp gối ngày càng phổbiếnvàđạtđượcnhiềuthànhcông.
- Tuy nhiên, sau phẫu thuật thay khớp gối bệnh nhân muốn trở về hoạt độngbìnhthườngphảicómộtquytrìnhđiềutrịPHCNhàngngày.
II. CHẨNĐOÁN
Dựa vào X-Quang khớp gối và phương pháp phẫu thuật.
III. PHỤC HỒI CHỨC NĂNG VÀ ĐIỀUTRỊ
1. Nguyên tắc phục hồi chức năng và điềutrị
- Tăng cường tầm vận độngkhớp.
- Tập đứng tập đibộ.
- Tăng cường sức mạnh dẻo dai củacơ.
- Phục hồi chức năng được áp dụng sớm sau phẫu thuật để lấy lại chức năng khớpgối.
2. Cácphươngphápvàkỹthuậtphụchồichứcnăng
Bài tập phục hồi chức năng gồm những giai đoạn sau:
2.1. Giai đoạn 1: 1 đến 2 tuần saumổ.
* Mụcđích:
- Kiểm soát phù nề, giảmđau.
- Duy trì duỗi gối 0o và gấp 100o.
- Duy trì sức mạnh củacơ.
- Dichuyểnđượcvớidụngcụtrợgiúp:Nạng,gậy,khungtậpđi.
- Duy trì bài tập tạinhà.
* Ngày 1 sau phẫuthuật:
- Chườm lạnh khớp gối 15 phút/ lần, ít nhất 3 lần một ngày. Nếu thấy cần thiếtcóthểchườmnhiềuhơn.
- Các bài tập trên giường: Tập co cơ tĩnh, bệnh nhân nằm với chân duỗi thẳng, co cơ tĩnh chân phẫu thuật, co 5 giây nghỉ 5 giây, tập 10 lần /ngày.
- Cácbàitậpkhác:tậpvậnđộngkhớpcổchân,tậptrượtgótchân.
- Tậpngồidậy,tậpthayđổivịtrítrêngiường.
- Vận động chủ động khớp gối : 0o đến 70º.
- Có thể sử dụng máy tập CPM : 0º đến 100º , ít nhất 4 giờ/ngày.
* Ngày thứ 2 sau phẫuthuật:
- Tiếp tục các bài tập ởtrên.
- Bàitậpđộclậptrêngiường5lần/ngày.
- Tập vận động khớp cổchân.
- Tập gập duỗi dạng khép háng chủ động hoặc chủ động có trợgiúp.
- Tập ngồi trên ghế 30 phút, 2lần/ngày.
- Tậpdichuyểnvàobuồngtắm,nhàvệsinhvớingƣờitrợgiúp.
- Vận động chủ động khớp gối : 10º đến80º
* Ngày thứ 3 tới ngày thứ 5 sau phẫuthuật:
- Tiếp tục các bài tập ởtrên.
- Tập các bài tập khớp gối: Tập duỗi khớp gối hoàn toàn, mỗi ngày tập gấp chủ động khớp gối thêm 10º đến ngày thứ 5 tầm vận động khớp gối đạt100º
- Tập mạnh sức cơ đùi, sức cơ cẳng chân bằng các bài tập có sứccản.
- Tập đứng chịu lực lên 2 chân, đứng chịu lực lên từng chân, khi bệnh nhân chịu được trọng lực thì tập thăng bằng khi đứng. Tập dồn trọng lượng lên chân phẫuthuật.
- Ở tư thế đứng: tập các bài tập gấp duỗi dạng khép khớp háng chânphẫu
thuật.
-Tập di chuyển với nạng, khung tậpđi.
2.2Giai đoạn II: Từ 2 đến 5 tuần sau phẫuthuật.
*Mụcđích:
- Giảm đau, giảm phùnề.
- Gia tăng tầm vận động của khớp từ 0o đến 115º.
- Tăng cường sức mạnh củacơ.
- Trở lại hoạt động chức năng hàngngày.
- Bắtđầuthamgiachươngtrìnhtậptạinhà.
* Phươngpháp:DuytrìcácbàitậpởgiaiđoạnI.
- Tập gấp duỗi khớp gối bằng các bài tập thụ động, chủ động có trợgiúp.
- Mỗi tuần tập gấp gối thêm 5º đến 5 tuần tầm vận động khớp gối đạt 0o đến 115º.
- Bài tập kéo giãn thụ động khớp gối do KTV thựchiện.
- Tăng cường sức mạnh cơ: tập vận động khớp gối chủ động có sức cản tăng dần.
- Đến tuần thứ 3 bắt đầu các bài tập xuốngtấn.
- Tập di chuyển trên đệm, bước qua chướng ngại vật ít nguy hiểm có sử dụng nạng trợgiúp.
- Hoạt động trị liệu sau phẫu thuật: tập luyện cách di chuyển tại giường, sử dụng hố xí bệt, nhà tắm, đi giàydép.
- Tập đạp xe đạp 15 phút/lần, 2lần/ngày.
2.2. Giai đoạn III: Sau phẫu thuật từ 6 đến 8tuần
* Mụcđích:
- Tiếp tục cải thiện tầm vận động khớp từ 0 đến 115º –120º.
- Gia tăng sức mạnhcơ.
- Tập thăng bằng không cần trợgiúp.
- Trở lại các hoạt động hàngngày.
- Cáclưuýsauphẫuthuậtthaykhớpgối:
- Không đứng quá lâu, không gập gối quámức.
- Không lấy chân phẫu thuật làm chântrụ.
- Ghế ngồi đủ cao đàm bảo gối gấp 90º, có tayvịn.
- Nềnnhàtắmtránhẩmướt,sửdụngthảmchốngtrượt.
- Quan hệ tình dục có thể bắt đầu sau 03tuần.
- Các môn thể thao cho phép: Đi bộ, đạp xe, bơi, khiêu vũ, đánhgolf.
3. Các điều trịkhác
Thuốc điều trị bổ xung:
- Khángsinh.
- Giảmđau.
- Chống phùnề.
- Chống huyết khối tĩnhmạch.
IV. THEO DÕI VÀ TÁI KHÁM
Khám lần đầu sau phẫu thuật 2 tuần, sau đó cách 1 tháng khám 1 lần đến 6tháng.
Tiếp đó, cách 1 năm tái khám 1 lần.
(Lượt đọc: 9318)
Tin tức liên quan
- PHỤC HỒI CHỨC NĂNG GÃY HAI XƯƠNG CẲNG CHÂN
- PHỤC HỒI CHỨC NĂNG TỔN THƯƠNG MÔ MỀM
- PHỤC HỒI CHỨC NĂNG THOÁI HÓA CỘT SỐNG CỔ
- THOÁT VỊ ĐĨA ĐỆM CỘT SỐNG CỔ
- PHỤC HỒI CHỨC NĂNG THOÁI HÓA CỘT SỐNG THẮT LƯNG - CÙNG
- PHỤC HỒI CHỨC NĂNG ĐAU THẮT LƯNG
- PHỤC HỒI CHỨC NĂNG ĐAU THẦN KINH TỌA
- THOÁT VỊ ĐĨA ĐỆM CỘT SỐNG THẮT LƯNG
- PHỤC HỒI CHỨC NĂNG HỘI CHỨNG ĐUÔI NGỰA
- PHỤC HỒI CHỨC NĂNG VIÊM KHỚP DẠNG THẤP
- Tiêu điểm
- Tin đọc nhiều