Bệnh van tim là các tổn thương ở van tim, có thể là hở, hẹp hoặc cả hẹp và hở, gây ảnh hưởng đến khả năng bơm máu của tim, lâu dài dẫn đến mệt mỏi, khó thở, đau ngực do suy tim, thậm chí tử vong. Đây là bệnh tim mạch thường gặp, nguyên nhân chủ yếu tại nước ta là do thấp tim, ngoài ra còn một số nguyên nhân khác như: dị tật tim bẩm sinh, thoái hoá, nhiễm trùng van tim… Tùy vào mức độ tổn thương van tim, triệu chứng bệnh làm ảnh hưởng đến cuộc sống và các nguy cơ biến chứng mà bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp, trong đó phẫu thuật thay van tim là phương pháp triệt để nhất giúp bệnh nhân khỏi bệnh lâu dài.

Kíp phẫu thuật thay van tim tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh.

Phẫu thuật sửa, thay van là phương pháp kinh điển để điều trị các bệnh lý van tim, thường được triển khai tại các Trung tâm Phẫu thuật tim mạch lớn tuyến trung ương. Với quyết tâm phát triển kỹ thuật chuyên sâu nhằm nâng cao chất lượng điều trị cho người bệnh, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh triển khai ca mổ tim hở đầu tiên từ năm 2016, đến nay đã có gần 100 ca mổ tim hở được thực hiện thành công tại đây, trong đó hơn 50% bệnh nhân mắc các bệnh lý van tim được phẫu thuật thay van với kết quả khả quan, mang đến trái tim khỏe mạnh cho người bệnh, cải thiện chất lượng cuộc sống về sau.

Mới đây trong đợt mổ tim hở 28, kíp mổ đã phẫu thuật thành công cho 2 bệnh nhân mắc bệnh lý về van tim. Trường hợp đầu tiên là bệnh nhân Nguyễn Thị L. (58 tuổi) ở Quảng Yên có tiền sử nhồi máu não. Các bác sĩ thăm khám chẩn đoán bà L. bị suy tim độ 2, hẹp hở van hai lá, hở động mạch chủ và hở van ba lá. Ca thứ hai là bệnh nhân Lê Thị H. (68 tuổi) ở TP Hạ Long được chẩn đoán hẹp hở van 2 lá, hở van động mạch chủ, suy tim độ 2, huyết khối nhĩ trái. Cả hai trường hợp đều nhập viện trong tình trạng mệt mỏi, khó thở, thường xuyên xuất hiện cơn đau thắt ngực, nặng hơn khi gắng sức. Trên siêu âm tim, các van bị tổn thương vôi hóa nặng, các bác sĩ đã hội chẩn quyết định phẫu thuật thay van tim cho hai nữ bệnh nhân.

Cận cảnh quá trình làm tim ngừng đập để thực hiện thay van tim nhân tạo.

Kíp mổ tim hở của Bệnh viện Đa khoa tỉnh đã tiến hành loại bỏ van bị tổn thương và thay bằng van tim nhân tạo cơ học. Các ca phẫu thuật diễn ra thành công thuận lợi, an toàn nhờ sự phối hợp chặt chẽ giữa các kíp gây mê hồi sức, phẫu thuật viên và đội ngũ vận hành máy tuần hoàn ngoài cơ thể. Sau mổ các bệnh nhân tỉnh táo, tự thở tốt, sức khỏe tiến triển tích cực, xuất viện sau 2 tuần điều trị.

Một trong những ca bệnh trẻ tuổi từng được phẫu thuật thay van tim tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh là bệnh nhân Nguyễn Thành C. (22 tuổi) ở xã Tiên Lãng, huyện Tiên Yên). Từ một người sức khỏe yếu, thường xuyên mệt mỏi, khó thở, dễ ngất xỉu thì nay anh C. đã có một cuộc sống khỏe mạnh, tự tin vận động, sinh hoạt và làm việc bình thường. Trước đó, các bác sĩ đã phát hiện bệnh nhân bị thông liên nhĩ lỗ tiên phát lớn kèm theo dị dạng các mạch máu đổ về tim và hở van ba lá. Kíp mổ tim đã thực hiện phẫu thuật vá vách liên nhĩ và sửa van ba lá để hồi sinh trái tim khỏe mạnh cho nam bệnh nhân trẻ.

“Nhiều người mổ tim tại Trung tâm Phẫu thuật và Can thiệp tim mạch của Bệnh viện Đa khoa tỉnh thành công nên tôi và gia đình quyết định điều trị tại đây. Nhờ các bác sĩ mà sau ca mổ tim, tôi không còn đau tức ngực, hụt hơi, khó thở như trước nữa. Tôi giờ có thể sinh hoạt, lao động bình thường. Đơn giản vậy thôi nhưng đó là một điều hạnh phúc đối với những người mắc bệnh tim mạch như chúng tôi!”, bệnh nhân C. cho biết.

Nam bệnh nhân trẻ phục hồi tốt sau ca mổ tim.

Sau 4 năm tiếp nhận chuyển giao từ tuyến trung ương, các bác sĩ Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh đến nay đã làm chủ một trong những kỹ thuật khó và phức tạp nhất trong lĩnh vực ngoại khoa mà cho tới nay không nhiều đơn vị y tế tuyến tỉnh làm được. Theo nghiên cứu trong đề tài đánh giá kết quả mổ tim hở từ tháng 5/2016 – 12/2020, Bệnh viện đã triển khai phẫu thuật thay van tim cho gần 60 bệnh nhân mắc các bệnh lý van tim với kết quả tốt, tỉ lệ thành công cao (98,3%), biến chứng thấp. Trong đó, nhóm đối tượng cao tuổi chiếm trên 72% và chủ yếu là nam giới. Nhiều trường hợp kèm các bệnh lý nền phức tạp: tiền sử tai biến mạch máu não, từng mổ tách van tim, mổ thay van... đều được thực hiện phẫu thuật thành công, có ca phục hồi tốt ra viện chỉ 10 ngày sau mổ.

Bệnh nhân được bác sĩ hướng dẫn tập thở sau mổ tim.

Ths.Bs Phạm Việt Hùng – Trưởng khoa Ngoại, Trưởng kíp phẫu thuật tim hở Bệnh viện Đa khoa tỉnh cho biết: “Kinh nghiệm qua các đợt mổ tim, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh đã đáp ứng mọi yêu cầu nghiêm ngặt trong tất cả các khâu, không chỉ trong quy trình phẫu thuật mà còn chú trọng ngay từ khi hội chẩn, đánh giá trước mổ. Mỗi bệnh nhân được thực hiện 2 bản siêu âm tim độc lập để có đánh giá tổn thương tim khách quan và chính xác nhất. Cùng với đó là sự phối hợp chặt chẽ giữa các kíp gây mê hồi sức, máy vận hành tim phổi cùng các phẫu thuật viên, đảm bảo ca mổ an toàn, thuận lợi trong suốt thời gian diễn ra.

Hiện nay, siêu âm tim qua thành ngực là thăm dò cận lâm sàng có giá trị nhất với các bệnh lý tim mạch nói chung cũng như bệnh lý van tim nói riêng. Vì vậy, những đợt mổ thay van tim gần đây, kíp đã sử dụng thiết bị siêu âm tim qua thực quản trong suốt thời gian phẫu thuật để phát hiện kịp thời các biến chứng và đánh giá hoạt động của quả tim sau khi được thay van mà không ảnh hưởng đến ca mổ. Nhờ vậy làm tăng sự an toàn cho người bệnh và giúp phẫu thuật viên biết được kết quả phẫu thuật khi cuộc mổ vẫn đang diễn ra”.

Bác sĩ thực hiện siêu âm tim qua thực quản trong ca mổ tim hở tại Bệnh viện ĐK tỉnh.

Sự hiệu quả, an toàn trong các ca phẫu thuật thay van tim tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh đã mang đến hy vọng cho các bệnh nhân mắc bệnh tim trên địa bàn tỉnh và các vùng lân cận. Kết quả bước đầu đạt được cũng là động lực giúp đội ngũ bác sĩ bệnh viện nỗ lực triển khai các kỹ thuật khó, chuyên sâu hơn nữa nhằm nâng cao hơn nữa năng lực chẩn đoán và điều trị, tạo bước đột phá trong lĩnh vực tim mạch, giúp người dân được tiếp cận với những kỹ thuật y học hiện đại ngay tại tỉnh nhà, vươn tới xây dựng một Trung tâm Tim mạch tuyến tỉnh uy tín hàng đầu khu vực, tiếp nối hành trình mang lại nhịp đập khỏe mạnh cho trái tim/.

Phòng TT&HCQT