I.   ĐẠICƯƠNG

-   Mỏm khuỷu ở đầu trên xương trụ, to chồi ra dưới da, dễ bị chấn thương trựctiếp.

-    Ở phía trước cùng vói mỏm vẹt, mỏm khuỷu tạo nên hố xích ma to, khớp với ròng rọc xương cánh tay. Khớp ròng rọc chỉ cho phép vận động gấp duỗikhuỷu.

-   Mọi gãy mỏm khuỷu đều là gẫy nội khớp. Điểm cốt hóa của mỏm khuỷu xuấthiệnvào10tuổivàdínhliềnvàođầutrênxươngtrụvào16tuổi.

-   Ở phía sau, thần kinh trụ đi qua sau mỏm trên ròng rọc và đi ra trước ở cẳng tay, đi giữa hai bó của cơ gấp cổ taytrụ.

II.   CHẨNĐOÁN

1.  Các công việc của chẩnđoán

1.1.  Hỏibệnh

+ Thơì gian bị chấn thương gây ra gãy mỏm khuỷu

+ Nguyên nhân gây ra gãy mỏm khuỷu

+ Bệnh nhân đã được điều trị bảo tồn bằng bột sau khi bị trật khớp mới hay sau phẫu thuật trật khớp cũ.

+ Thời gian bệnh nhân đƣợc tháo bỏ bột hay dụng cụ kết hợp xương

+ Vận động và cảm giác của khớp vai, cánh tay, cẳng tay, bàn tay

1.2.  Khámvàlượnggiáchứcnăng

Khám tình trạng sƣng nề, biến dạng và rối loạn dinh dưỡng tại khớp, lực cơ vùng khớp vai, cánh tay, cẳng tay, bàn tay

Đo tầm vận động khớp vai, khớp khuỷu, cổ tay

1.3.  Chỉ định xét nghiệm cận lâmsàng

Chụp Xquang khớp khuỷu bên tổn thương

2.  Chẩn đoán xácđịnh

-   Bệnhnhâncótiềnsửchấnthươngvùngkhớpkhuỷu

-   Bệnh nhân đang được điều trị bảo tồn bất động bằng vùng khớpkhuỷu

-   Bệnhnhânđangđượcđiềutrịphẫuthuậtkếthợpxương

-   Bệnh nhân bị hạn chế tấm vậnđộng

-   Bệnh nhân có thể có teo cơ, yếu cơ vùng cánh cẳng, bàntay.

-   ChụpphimXquangcóhìnhảnhtổnthươngcũxươngcánhtay

3.  Chẩn đoán nguyênnhân

-    Do lực trực tiếp: Thường khớp khuỷu bị gãy vụn nhiều mảnh do ngã chống khuỷu hay do lực đánh trực tiếp lênkhuỷu.

-   Do lực gián tiếp: Khi ngã chống lên bàn tay duỗi và khuỷu gấp. Cơ tam đầu co mạnh làm mỏm khuỷu gãy ngang hay gãychéo.

-   Phối hợp lực trực tiếp và gián tiếp: Cơ co mạnh cộng với lực đánh trực tiếp làm mỏm khuỷu bị gãy nhiều mảnh di lệch. Lực mạnh còn gây gãy và trật khớp.

III.   PHỤC HỒI CHỨC NĂNG VÀ ĐIỀUTRỊ

1.  Nguyên tắc phục hồi chức năng và điều trị Giai đoạn bấtdộng

-   Cải thiện tuầnhoàn

-   Chống teo cơ do bấtđộng

Giai đoạn sau bất động

-   Cải thiện tuầnhoàn

-   Phục hồi tầm vận động củakhớp

-   Duy trì vận động ở các khớp tựdo

-   Phòngngừateocơ,loạndưỡng,cứngkhớp.

2.  Cácphươngphápvàkỹthuậtphụchồichứcnăng Giai đoạn bấtdộng

-Cử động chủ động ngón tay, cổ tay

-Co cơ tĩnh các cơ vùng đai vai, cơ nhị đầu, cơ tam đầu cánh tay

Giai đoạn sau bất động

-   Tư thế trị liệu: Nâng caotay

-   Sau 2 tuần tập tăng tầm độ khớp vai và khớp khuỷu nhẹ nhàng bằng chủ động trợ giúp tay kỹ thuật viên hoặc dàn treo, tập chủ động cử động khớp khủy, cổ tay, ngóntay

-   Sau 1 tháng: Có thể áp dụng kỹ thuật giữ nghỉ đối với khớp, có thể cho đềkhángkhớpvai,tùytheobậccơcủangườibệnh.