Sỏi đường mật là bệnh tạo sỏi trong hệ thống đường dẫn mật (bao gồm túi mật và đường dẫn mật). Sỏi đường mật xuất hiện làm quá trình lưu thông bị cản trở gây biến chứng tắc mật và nhiễm trùng đường mật, trường hợp nặng có thể gây nên các biến chứng nguy hiểm hơn như: nhiễm trùng huyết, sốc nhiễm khuẩn đường mật, áp xe gan, thấm mật phúc mạc, viêm phúc mạc mật,… gây nguy hại khôn lường nếu không phát hiện và điều trị kịp thời.

Hiện có nhiều phương pháp điều trị khác nhau được áp dụng tuỳ vào mức độ bệnh để điều trị sỏi đường mật, trong đó kỹ thuật tán sỏi mật qua da bằng laser mới được ứng dụng triển khai tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh phù hợp với xu hướng điều trị xâm lấn tối thiểu, được đánh giá là phương pháp an toàn, mang lại hiệu quả tối ưu với tỉ lệ tái phát thấp hơn cả mổ mở, hiệu quả kể cả với trường hợp từng phẫu thuật lấy sỏi nhiều lần do tái phát, quá trình thực hiện nhẹ nhàng, không gây mê, thời gian phục hồi nhanh, cải thiện chất lượng cuộc sống người bệnh.

Triển khai kỹ thuật tán sỏi đường mật qua da với sự hỗ trợ của hệ thống máy móc hiện đại

Điển hình là trường hợp của bệnh nhân Bá Thị D. (63 tuổi) ở Tuyên Quang có tiền sử sỏi mật và từng 3 lần phẫu thuật nhưng đến nay lại tiếp tục tái phát. Đợt này bệnh nhân vào viện trong tình trạng đau bụng thượng vị, hạ sườn phải tăng dần kèm buồn nôn, sốt, da củng mạc mắt vàng, bụng chướng nhẹ. Qua thăm khám và làm các xét nghiệm cận lâm sàng, các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị tắc mật sỏi đường mật trong gan. Sau khi họp hội chẩn để đánh giá, các bác sĩ đã quyết định ứng dụng phương pháp mới là tán sỏi đường mật qua da nhằm hạn chế xâm lấn đối với người bệnh từng trải qua 3 lần phẫu thuật, giảm đau đớn, khắc phục tình trạng tái phát.

Kíp phẫu thuật với sự hỗ trợ của chuyên gia đầu ngành cùng các bác sĩ giàu kinh nghiệm của bệnh viện: Ths.Bs Phạm Việt Hùng – Trưởng khoa Ngoại, Bs.CKI Ngô Quang Chức – Phó khoa Chẩn đoán hình ảnh đã tiến hành chọc và nong đường hầm qua da vào đường mật phải dưới hướng dẫn của máy chụp mạch xoá nền 2 bình diện (DSA). Sau đó đưa dụng cụ nội soi kiểm tra đường mật trong gan thấy nhiều sỏi nhiễm trùng, dịch mật ứ mủ. Các viên sỏi lớn bị tán vỡ bằng nguồn năng lượng laser thành mảnh nhỏ rồi hút ra ngoài qua đường hầm, đồng thời bác sĩ sẽ dùng hệ thống camera nội soi kiểm tra lại kỹ lưỡng, tránh tình trạng bỏ sót sỏi. Sức khoẻ bệnh nhân phục hồi tích cực, không còn đau đớn nhiều, tình trạng viêm cải thiện sau vài ngày theo dõi điều trị.

Bác sĩ Phạm Việt Hùng – Trưởng khoa Ngoại, Bệnh viện Đa khoa tỉnh cho biết: “Trường hợp bà D. từng phẫu thuật 3 lần mà vẫn tái phát, sỏi nhiều gây tắc mật và viêm nhiễm nặng. Sau khi đánh giá kỹ lưỡng, chúng tôi nhận thấy kỹ thuật tán sỏi đường mật qua da bằng laser mới được triển khai tại đây là phương pháp phù hợp nhất với khả năng sạch sỏi khá cao lên tới 90% đối với sỏi trong gan, sỏi ống mật chủ và sỏi túi mật có thể sạch hoàn toàn. Do khả năng cho phép kiểm soát toàn bộ các nhánh đường mật nên khắc phục được tình trạng sót sỏi so với mổ mở truyền thống. Phương pháp này có thể tiến hành can thiệp đối với các bệnh nhân đã có tiền sử phẫu thuật đường mật nhiều lần gây dính, khó khăn khi mổ lại hoặc không can thiệp nội soi tiêu hóa được. Với bệnh nhân già yếu, có bệnh lý toàn thân phối hợp thì việc chỉ định tán sỏi mật qua da sẽ an toàn, nhẹ nhàng, chỉ cần gây tê trong quá trình thực hiện nên khả năng phục hồi nhanh, hạn chế biến chứng, thời gian nằm viện ngắn, giảm chi phí cho người bệnh”.

Sỏi đường mật được tán nhỏ bằng công nghệ laser và hút ra ngoài từ đường hầm qua da

Đây là kỹ thuật khá phức tạp, chuyên sâu tuyến trung ương, vì vậy để triển khai kỹ thuật này, ngoài sự đầu tư đầy đủ về hệ thống trang thiết bị đồng bộ, hiện đại với phòng mổ hybrid đạt tiêu chuẩn, dàn máy chụp mạch 2 bình diện (DSA) còn đòi hòi kỹ thuật viên phải có kinh nghiệm trong lĩnh vực phẫu thuật nội soi cũng như điện quang can thiệp. Việc triển khai thành công và dần làm chủ kỹ thuật mới này là đã hoàn thiện thêm kỹ thuật xử lý tất cả các loại sỏi mật trong điều trị ngoại khoa của Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh, hỗ trợ bổ sung và khắc phục những hạn chế của các phương pháp khác nhằm mang lại kết quả điều trị tốt nhất cho người bệnh. Điều này sẽ làm tiết kiệm đáng kể chi phí cho bệnh nhân trên địa bàn tỉnh có thể thụ hưởng khám chữa bệnh kỹ thuật cao ngay tại tỉnh nhà mà không phải lên tuyến trung ương.

Bác sĩ Hùng cho biết: Khoa Ngoại Bệnh viện Đa khoa tỉnh tiếp nhận nhiều trường hợp nhập viện trễ, với các biến chứng nặng do người bệnh chủ quan hoặc điều trị không đến nơi đến chốn gây tốn kém, ảnh hưởng sức khỏe, chất lượng cuộc sống. Vì vậy để phòng bệnh sỏi mật và hạn chế sỏi tái phát, bác sĩ khuyến cáo chế độ ăn uống, sinh hoạt hợp lý, thường xuyên vận động, tẩy giun định kỳ, khi có nhiễm trùng đường tiêu hóa phải điều trị triệt để; nên siêu âm gan mật định kỳ nhằm phát hiện sớm sỏi mật, nhất là bệnh nhân đã có tiền sử điều trị bệnh sỏi mật. Nếu có những dấu hiệu đau vùng hạ sườn phải lan lên vai phải hoặc ra sau lưng, kèm theo sốt cao lạnh run và vàng da, vàng mắt thì cần đến cơ sở y tế có đủ điều kiện phương tiện để được phát hiện và điều trị kịp thời./.