Sản phụ là B.T.H. (26 tuổi) ở xã Hải Tiến, TP Móng Cái từng mổ đẻ cách đây 5 năm do vỡ túi mật, sau đó phải nhập viện điều trị viêm tuỵ cấp. Khi mang thai lần 2, bệnh nhân xuất hiện tình trạng đau bụng dữ dội vùng thượng vị, buồn nôn, nôn ở tuần 11 của thai kỳ nên vào viện tuyến dưới thăm khám và được chẩn đoán bị viêm tuỵ cấp do tăng mỡ máu trong thai kỳ. Đánh giá tình trạng nặng có thể gây nguy hiểm đến tính mạng cả mẹ và thai nhi, sản phụ lập tức được chuyển lên Bệnh viện Đa khoa tỉnh tiếp tục điều trị. Kết quả xét nghiệm kiểm tra cho thấy chỉ số Triglyceride tăng cao bất thường nên bệnh nhân được chuyển khoa Nội tổng hợp điều trị, tuy nhiên tình trạng không cải thiện. Các bác sĩ nhanh chóng phối hợp hội chẩn liên khoa Phụ sản, Nội tổng hợp và Hồi sức tích cực để đưa ra phương án điều trị tối ưu nhằm ổn định sức khoẻ của mẹ cũng như đảm bảo an toàn cho thai nhi. Bệnh nhân đã được phối hợp điều trị truyền insulin chống đông, giảm đau, nhịn ăn nuôi dưỡng tĩnh mạch, tiến hành lọc máu và thay huyết tương. Tình trạng sản phụ sau điều trị ổn định, không còn đau bụng, hết nôn, chỉ số Triglyceride giảm xuống mức bình thường.

Quá trình mang thai sau đó sản phụ tiếp tục phải nhập viện nhiều lần do viêm tuỵ cấp tái phát, có đợt diễn biến nặng Triglyceride tăng gấp hơn 20 lần so với chỉ số bình thường, nguy cơ đe dọa tính mạng cả mẹ và bé. Các bác sĩ khoa Hồi sức tiếp tục theo dõi chặt chẽ và điều trị tích cực bằng các biện pháp phối hợp để cải thiện nhanh tình trạng viêm tuỵ cấp ở mẹ song không ảnh hưởng đến thai nhi. Sản phụ được lọc máu và thay huyết tương trong những đợt nặng cấp tính.

Bác sĩ khoa Phụ sản hỏi thăm sức khỏe mẹ và con sau ca phẫu thuật.

Cùng với đó, các bác sĩ khoa Phụ sản phối hợp theo dõi sát tim thai, kiểm tra chặt chẽ sự phát triển của bé, đảm bảo sức khoẻ của mẹ cho đến khi sinh. Sản phụ được theo dõi và điều trị bảo tồn cho đến tuần thai 37 thì xuất hiện cơn đau bụng hạ vị, có cơn gò tử cung. Các bác sĩ khoa Phụ sản, khoa Hồi sức tích cực, bác sĩ Gây mê hồi sức hội chẩn quyết định phẫu thuật lấy thai để bảo đảm an toàn cho thai nhi và sản phụ. Ca mổ lấy thai do bác sĩ Trần Thị Huyền – Phó trưởng khoa, Phụ trách khoa Phụ sản phối hợp cùng khoa Gây mê hồi sức tiến hành bóc tách các lớp trên vết mổ cũ và đưa thai nhi ra ngoài an toàn. Bé gái nặng 2,3 kg chào đời toàn trạng ổn định và được chuyển về đơn nguyên Sơ sinh của khoa Nhi để tiếp tục theo dõi. Sản phụ sau phẫu thuật mạch, huyết áp ổn định, tử cung co hồi tốt và tiếp tục điều trị viêm tụy cấp.

Sau những nỗ lực của đội ngũ y bác sĩ, tình trạng người mẹ hiện đã ổn định, vết mổ khô, chỉ số mỡ máu về mức bình thường, em bé khoẻ mạnh, ngủ ngoan, bú tốt. Cả hai sẽ được xuất viện trong thời gian tới. “Quá trình mang thai với những lần nhập viện vì viêm tuỵ cấp đối với tôi là những nỗi lo lắng, bồn chồn không yên, chỉ sợ không thể gặp con mình. Được các y bác sĩ Bệnh viện Đa khoa tỉnh đồng hành trong suốt thời kỳ mang thai, tận tình chăm sóc điều trị và động viên tinh thần nên bản thân thấy yên tâm phần nào. Tỉnh dậy sau ca phẫu thuật thấy con khoẻ mạnh là niềm hạnh phúc không thể diễn tả bằng lời. Cảm ơn bác sĩ Bệnh viện ĐK tỉnh đã hết lòng vì mẹ con tôi”, chị H. tâm sự.

Ths.Bs Hà Mạnh Hùng – Trưởng khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Đa khoa tỉnh cho biết: “Viêm tuỵ cấp trong thai kỳ như trường hợp của sản phụ H. rất nặng và hiếm gặp, nếu không được phát hiện và xử trí kịp thời chắc chắn gây nguy hiểm đến tính mạng cả mẹ và thai nhi. Sản phụ đã bị viêm tuỵ cấp từ tháng thứ 3 của thai kỳ nên nguy cơ ảnh hưởng đến thai nhi rất lớn, những đợt viêm tuỵ cấp có thể gây suy đa cơ quan ở mẹ và thai lưu ở con. Hầu hết các loại thuốc uống điều trị duy trì giảm mỡ máu đều chống chỉ định với phụ nữ mang thai, vì vậy chúng tôi đã phải sử dụng các phương pháp có thể hạn chế tối đa tác dụng phụ lên thai nhi và mẹ. Quá trình mang thai sản phụ đã phải tiến hành 3 lần lọc máu, thay huyết tương phối hợp thêm các biện pháp điều trị tích cực khác như truyền insulin chống đông, nhịn ăn nuôi dưỡng đường tĩnh mạch. Mặc dù thai chưa đủ tháng, tuy nhiên việc điều trị ổn định cho sản phụ cho tới thời điểm thai 37 tuần đã là thành công rất lớn nên đã chỉ định mổ lấy thai ngay. Trải qua một chặng đường đầy gian nan, chúng tôi rất vui mừng khi thấy sản phụ đã “mẹ tròn con vuông”!

Trường hợp của sản phụ H. là ca hiếm gặp kể cả với tuyến trung ương, song với bản lĩnh, sự tự tin vững vàng trong chuyên môn nghiệp vụ của đội ngũ thầy thuốc trong những trường hợp có bệnh lý phức tạp cùng sự phối hợp chặt chẽ, nhịp nhàng giữa tất cả các chuyên khoa đã giúp sản phụ 3 lần viêm tuỵ cấp trong thai kỳ ổn định sức khoẻ và “vượt cạn” thành công, qua đó tạo thêm niềm tin cho người dân về công tác khám, chữa bệnh của đơn vị y tế hạng I tuyến cuối tỉnh, đáp ứng tốt hơn nhu cầu khám chữa bệnh của nhân dân./.

Hà Trang