Bệnh nhân là N.Đ.H (58 tuổi) ở phường Phong Hải, thị xã Quảng Yên bị tai nạn lao động do bị xe đẩy đập mạnh vùng ngực khi đang làm việc. Bệnh nhân được gia đình đưa vào Bệnh viện Bãi Cháy trong tình trạng tỉnh, đau tức ngực dữ dội và bầm dập vùng ngực trước. Kết quả chụp cắt lớp vi tính cho thấy hình ảnh khối máu tụ và tràn dịch màng ngoài tim. Đánh giá đây là trường hợp chấn thương nghi nghờ vỡ tim, các bác sĩ Bệnh viện Bãi Cháy lập tức thông tin và chuyển bệnh nhân đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh - nơi có đủ điều kiện chuyên sâu để thực hiện ca phẫu thuật tim phức tạp.

Nhận được thông tin, lãnh đạo bệnh viện nhanh chóng gọi điện huy động kíp mổ tim hở có trình độ và kinh nghiệm trong lĩnh vực phẫu thuật tim mạch. Trong thời gian ngắn, 12 thành viên của các kíp gây mê, vận hành tim phổi máy và phẫu thuật viên đã có mặt để gấp rút chuẩn bị cho ca mổ tim hở khẩn cấp. Tại khoa hồi sức tích cực, bệnh nhân được đặt ống nội khí quản, đặt các đường truyền vào động tĩnh mạch trung tâm, chuẩn bị sẵn sàng các loại dịch và máu dự trù. Bệnh nhân được chụp cắt lớp lồng ngực có thuốc cản quang tĩnh mạch để phẫu thuật viên đánh giá lại vùng tim bị tổn thương, sau đó lập tức chuyển phòng mổ. Cùng lúc đó tại khu mổ tim, các kíp phẫu thuật, tim phổi máy nhân tạo, gây mê hồi sức đã chuẩn bị sẵn sàng các thiết bị và phương tiện để cuộc phẫu thuật tim hở diễn ra thuận lợi, an toàn.

Kíp mổ tim hở được khẩn trương huy động để kịp thời phẫu thuật cấp cứu cho bệnh nhân.

Trên phim chụp cắt lớp nghi tổn thương vỡ tim phải, bệnh nhân được đặt các đường nối với máy tim phổi nhân tạo ở hai đùi và chạy tim phổi máy để hỗ trợ tim. Kíp mổ tim tiến hành mở ngực đường giữa xương ức, thấy xương ức ở giữa gãy dập, rách màng tim và màng phổi kèm khoảng 1000ml máu cục và máu loãng ở màng tim, sau xương ức và màng phổi phải, tiếp tục mở màng tim thấy tâm nhĩ phải bị vỡ ở tiểu nhĩ. Nhờ hệ thống tim phổi nhân tạo hỗ trợ, các phẫu thuật viên khéo léo khâu phục hồi tổn thương tim, cẩn thận kiểm tra các thành phần khác của tim không thấy thêm tổn thương. Kíp mổ xử trí lấy máu cục màng phổi, đặt các dẫn lưu, đóng ngực và kết thúc tim phổi máy. Ca mổ diễn ra thành công sau 4 giờ phẫu thuật căng thẳng và truyền bổ sung hơn 4.000ml máu trong mổ. Bệnh nhân được chuyển về khoa Hồi sức tích cực để tiếp tục theo dõi và điều trị.

Phẫu thuật viên xử trí chấn thương vỡ tim gây máu chảy ồ ạt.

Với những nỗ lực cứu chữa hết lòng của đội ngũ y bác sĩ, sau mổ 2 ngày, bệnh nhân đã tỉnh táo, được rút ống nội khí quản và các dẫn lưu, chức năng tim mạch hô hấp ổn định, bệnh nhân được hướng dẫn tập thở và vận động nhẹ nhàng.

Tỉnh dậy sau cơn “thập tử nhất sinh”, bệnh nhân H. vui mừng chia sẻ: “Mở mắt ra thấy mình còn sống thực sự không còn niềm vui nào hơn thế. Ai cũng bảo vỡ tim thế này khó mà sống, vậy mà giờ tôi tỉnh táo, đã ăn uống và tự ngồi dậy được. Chân thành cảm ơn các bác sĩ đã giúp tôi vượt qua cơn nguy kịch để được sống thêm một lần nữa!”.

Bệnh nhân tỉnh táo đã tự ngồi dậy tập thở với sự hỗ trợ của được nhân viên y tế sau 3 ngày phẫu thuật.

Ths.Bs.CKII Phạm Việt Hùng – Trưởng khoa Ngoại, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh cho biết: “Vỡ tim do chấn thương đến bệnh viện còn sống thường là do chỗ vỡ được máu đông bít lại tạm thời, nhưng sẽ tử vong rất nhanh nếu không được xử trí đúng cách. Khác với vết thương tim có thể mổ cấp cứu ngay để khâu vết rách tim mà không cần phải đến máy tim phổi nhân tạo, vỡ tim thường có tổn thương phức tạp hơn nhiều và cần sử dụng máy tim phổi nhân tạo trong mổ cũng như chuẩn bị kỹ trước mổ. Các đồng nghiệp bệnh viện Bãi Cháy đã rất chính xác khi kịp thời liên hệ với Bệnh viện Đa khoa tỉnh và chuyển bệnh nhân đến đây ngay khi nghi ngờ đây là ca vỡ tim.

Sau khi đánh giá thấy tình trạng bệnh nhân còn cho phép để thực hiện các biện pháp hồi sức, chúng tôi đã chủ động chạy tim phổi máy hỗ trợ trước mổ và chuẩn bị kỹ càng các phương án để đề phòng các nguy cơ mất máu trong quá trình phẫu thuật, do vậy ca phẫu thuật diễn ra rất an toàn dù tổn thương nặng và phức tạp. So với những trường hợp vỡ tim trước đó, nhờ việc kiểm soát các tình huống tốt hơn nên bệnh nhân hồi phục nhanh. Đây là thành quả của quá trình đào tạo chuyển giao từ các thầy ở Bệnh việt Việt Đức và Đại học y Hà Nội, cùng với đó sự phối hợp nhiệt tình, trách nhiệm của các đồng nghiệp trong kíp mổ tim và bệnh viện bạn đã giúp bệnh nhân chấn thương vỡ tim nguy kịch phục hồi hơn cả mong đợi”.

Phẫu thuật vỡ tim có tỉ lệ tử vong rất cao, đặc biệt là các tổn thương lớn nếu không được thực hiện bởi các cơ sở chuyên khoa tim mạch do thiếu phương tiện về tim phổi máy, kinh nghiệm phẫu thuật và gây mê hồi sức tim mạch. Ca chấn thương vỡ tim của bệnh nhân H. được thực hiện thành công một lần nữa khẳng định trình độ, tay nghề chuyên môn vững vàng trong việc làm chủ kỹ thuật phẫu thuật tim mạch của đội ngũ bác sĩ Bệnh viện Đa khoa tỉnh, tăng thêm hy vọng và cơ hội sống cho những ca chấn thương tim nặng nề, phức tạp, đưa nơi đây trở thành địa chỉ khám chữa bệnh uy tín, tin cậy của nhân dân trên địa bàn và các vùng lân cận, góp phần khẳng định vị thế và thương hiệu trong lĩnh vực tim mạch của Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh./.

Phòng TT & HCQT