Bệnh nhân là Trần Vĩnh N. (63 tuổi) ở huyện Bình Liêu, khoảng 3 tháng nay xuất hiện đau tức ngực âm ỉ tăng dần, khó thở nhiều khi gắng sức, kèm theo đau mỏi và sưng nề vùng cổ. Đến khám tại TTYT Tiên Yên, bệnh nhân phát hiện khối u trung thất lớn vùng giữa ngực nên được chuyển Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh tiếp tục điều trị. Qua hình ảnh cắt lớp vi tính lồng ngực cho thấy khối u nằm ngay vùng trước tim, kích thước lớn bằng quả tim bệnh nhân, đè đẩy các mạch máu, tim và khí phế quản. Để có phác đồ xử trí phù hợp, bệnh nhân đã được thực hiện xét nghiệm sinh thiết khối u, kết quả cho thấy đây là khối u ác tính tuyến ức, chưa bị di căn xa nên các bác sĩ khoa Ngoại - Ung Bướu hội chẩn quyết định phẫu thuật cắt khối ung thư để điều trị triệt để.

Kíp bác sĩ Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh phẫu thuật lấy u trung thất cho bệnh nhân N.

Kíp mổ do bác sĩ Phạm Việt Hùng – Trưởng khoa Ngoại cùng các bác sĩ khoa Ung Bướu và khoa Gây mê hồi sức tiến hành phẫu thuật theo đường mở xương ức và ngực trái bộc lộ khối u trung thất lớn kích thước 11x7x7cm nằm đè lên tim và ép các mạch máu về tim, u tăng sinh nhiều mạch lớn dính vào các tổ chức xung quanh. Sau hơn 2 giờ phẫu thuật, các phẫu thuật viên đã khéo léo bóc tách, lấy trọn khối u và tổ chức xung quanh, bảo tồn nguyên vẹn tim và các mạch máu thần kinh quan trọng vùng tim như: tĩnh mạch chủ trên, động mạch chủ, động mạch phổi, thần kinh hoành, thần kinh X. Đến nay, tình trạng sức khoẻ bệnh nhân đã ổn định, đỡ đau tức ngực, ăn uống và vận động nhẹ nhàng.

Hình ảnh CT khối u trung thất kích thước lớn nằm đè lên tim trước và sau khi phẫu thuật

Ths.Bs Phạm Việt Hùng – Trưởng khoa Ngoại, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh cho biết: “Phẫu thuật ung thư tuyến ức là phẫu thuật lớn, thường phải dùng đường mở xương ức để lấy toàn bộ tuyến ức và cắt bỏ các tổ chức bị ung thư xâm lấn. Trường hợp này khối u rất to nên để tránh vỡ u làm lan tế bào ung thư, chúng tôi chủ động mở cả xương ức và ngực trái, đảm bảo phẫu trường mổ đủ rộng rãi để lấy trọn u trung thất kích thước lớn. Khối ung thư thường tăng sinh mạch và xâm lấn tổ chức xung quanh nên quá trình phẫu thuật kíp mổ đã chủ động thắt mạch u và bộc lộ các mạch máu thần kinh quan trọng vùng trung thất để đảm bảo an toàn, tránh cách tai biến nguy hiểm trong mổ. Bệnh nhân sau phẫu thuật cần được chăm sóc đặc biệt vì tình trạng dễ suy hô hấp và viêm phổi sau mổ do bệnh nhân bị u chèn ép lâu ngày gây đau và xẹp khí phế quản”.

Khối u trung thất kích thước “khủng” trước ngực được lấy ra thành công

Khối u trung thất được tạo ra từ các tế bào mầm hoặc tế bào tăng sinh trưởng trong mô tuyến ức, mô thần kinh, mô bạch huyết, có thể lành hoặc ác tính. Bệnh nhân bị u trung thất có thể xuất hiện các triệu chứng có liên quan đến bệnh nhược cơ (sụp mi, mệt, khó thở...) hoặc các triệu chứng do u chèn ép như: đau ngực, khó thở, phù nửa người trên… Nếu không được phát hiện, phẫu thuật loại bỏ u kịp thời thì các triệu chứng trên sẽ ngày càng nặng hơn và dẫn tới tử vong. Phẫu thuật là phương pháp điều trị chính cho dù u lành hay ác tính. Trường hợp u lành, khối u nhỏ có thể mổ qua nội soi, đối với khối u kích thước lớn, ác tính cần mở ngực để cắt bỏ nguyên khối u và tổ chức xung quanh. Vì vậy, các bác sĩ khuyến cáo: Khi có những triệu chứng bất thường như đã nêu trên, bệnh nhân nên đến bệnh viện để được chẩn đoán, phát hiện và xử trí kịp thời, tránh các biến chứng có thể gây tử vong.

Bệnh lý u trung thất không phải là bệnh lý hiếm, tuy nhiên những khối u trung thất kích thước “khủng” như bệnh nhân N. là trường hợp rất ít gặp không chỉ ở Việt Nam mà còn trên thế giới. Để có thể phẫu thuật xử trí thành công khối u kích thước lớn trong lồng ngực đòi hỏi một đội ngũ phẫu thuật viên có nền tảng kỹ năng, tay nghề thuần thục cùng sự phối hợp tốt của các chuyên khoa: Ung bướu, Chẩn đoán hình ảnh, Giải phẫu bệnh, Gây mê, Phẫu thuật Lồng ngực, Hồi sức sau mổ… Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh với đội ngũ y bác sỹ trình độ cao, kinh nghiệm chuyên sâu trong lĩnh vực phẫu thuật tim mạch lồng ngực cùng các phương tiện trang thiết bị đồng bộ, hiện đại đã và đang trở thành địa chỉ tin cậy cho các bệnh nhân có bệnh lý u phức tạp được phẫu thuật ngay tại tỉnh nhà mà không phải chuyển lên tuyến trung ương./.

Hà Trang