I. ĐẠI CƯƠNG/ĐỊNH NGHĨA

Là phẫu thuật mở rộng thanh môn bị hẹp do liệt cơ mở hai bên với mục đích giúp người bệnh có thể thở thông qua đường tự nhiên. Thanh môn sau khi mở rộng phải đảm bảo người bệnh có thể thở thông qua đường tự nhiên song nếu mở rộng quá sẽ gây ăn sặc kéo dài kèm theo các rối loạn giọng trầm trọng đôi khi không thể giao tiếp được.

II. CHỈ ĐỊNH

Người bệnh liệt cơ mở gây:

- Khó thở

- Ngủ ngáy

- Ngừng thở khi ngủ.

III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH

Các chống chỉ định do bệnh lý toàn thân không thể gây mê hay gây tê phẫu thuật được.

IV. CHUẨN BỊ

1. Người thực hiện

Bác sỹ chuyên khoa I Tai Mũi Họng trở lên, được đào tạo về phẫu thuật thanh quản.

2. Phương tiện

Bộ soi treo vi phẫu thanh quản.

Bộ kẹp phẫu tích, kéo vi phẫu thanh quản, laser nếu có.

3. Người bệnh

Được thăm khám và giải thích về quy trình và các tai biến của phẫu thuật.

Được mở khí quản (trong trường hợp có khó thở) từ trước khi thực hiện phẫu thuật 6 tháng (thời gian tối thiểu để quan sát sự phục hồi của dây thần kinh chi phối).

4. Hồ sơ bệnh án

Các xét nghiệm cơ bản cho phẫu thuật.

Khám nội soi, chụp Xquang cổ nghiêng, phổi thẳng, chụp thực quản cản quang, siêu âm vùng cổ tìm nguyên nhân của liệt cơ mở.

Làm bệnh án theo mẫu.

V. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH

1. Kiểm tra hồ sơ

Kiểm tra các bước thăm khám, kết quả xét nghiệm cơ bản, Xquang, siêu âm vùng cổ.

2. Kiểm tra người bệnh

Thăm khám toàn thân, khám thần kinh tìm hiểu các bệnh lý toàn thân và tình trạng liệt các dây thần kinh kèm theo (nếu có).

3. Thực hiện kỹ thuật

3.1. Vô cảm

Gây mê qua canuyn khí quản, gây tê trong trường hợp người bệnh không có khả năng gây mê.

3.2. Tư thế người bệnh

Người bệnh nằm ngửa, kê gối vai.

3.3. Kỹ thuật

- Cắt dây thanh quản nội soi

Đặt ống soi treo thanh quản, bộc lộ dây thanh cần cắt. Tiêm tê vào khoang cạnh thanh môn.

Bóc tách dây thanh khỏi khoang cạnh thanh môn.

Cắt dây thanh:

+ Phía sau ở vị trí chỗ bám vào mấu thanh của sụn phễu.

+ Phía trước: tùy vào mức độ hẹp của thanh môn mà cắt một phần hay toàn bộ dây thanh.

Tùy vào mức độ hẹp của thanh môn có thể cắt một hoặc cả hai dây thanh. Cầm máu kỹ.

- Các phương pháp khác: tùy vào trang bị của cơ sở và đào tạo của phẫu thuật viên có thể sử dụng các phương pháp:

+ Cắt sụn phễu một phần hoặc toàn bộ: sử dụng laser rạch niêm mạc, bóc tách bộc lộ sụn phễu rồi cắt bỏ mấu thanh hoặc gần toàn bộ sụn phễu dưới nội soi, phủ lại niêm mạc.

+ Mở cổ bên, cắt chỗ bám của cơ siết họng dưới bộc lộ xoang lê, sụn phễu, khâu treo sụn phễu ra phía ngoài.

+ Luồn chỉ thép qua buồng Morgagni xuống mặt dưới dây thanh, kéo dây thanh sụn phễu ra phía ngoài áp vào sụn giáp.

VI. THEO DÕI

- Cho kháng sinh, corticoid 5 ngày.

- Theo dõi khó thở do phù nề, chảy máu vào đường hô hấp.

- Tập ăn, phục hồi chức năng nuốt trong trường hợp ăn sặc.

- Kiểm tra định kỳ hàng tháng.

VII. TAI BIẾN VÀ XỬ TRÍ

- Khó thở do phù nề: corticoid, mở khí quản nếu cần.

- Cầm máu: khi có chảy máu diện cắt không tự cầm.

- Tiếp tục cắt rộng hoặc cắt dây thanh bên đối diện: khi thanh môn chưa đủ rộng hay hẹp tái phát.