I. ĐẠI CƯƠNG

          - Xuất huyết não gặp trong chấn thương sọ não, đó là khối máu tụ hình thành do bị va chạm gây tổn thương mạch máu não, kèm theo dập não, phù não, tụ máu não NMC hay chảy máu dưới màng cứng.

          - Xuất huyết não nội khoa: do tăng huyết áp, do vỡ túi phình động mạch hay vỡ dị dạng thông động- tĩnh mạch

          II. CHỈ ĐỊNH PHẪU THUẬT

          - Khối máu tụ trong não khu trú gây chèn ép và đè đường giữa trên 5mm đè đẩy não thân hoặc xóa bề đáy.

          - Bệnh nhân có máu tụ trong não mà trong quá trình theo dõi có tri giác xấu đi, hay xuất hiện thêm dấu hiệu thần kinh khu trú mới.

          - Uu tiên chỉ định phâu thuật khối máu tụ nằm ở vị trí thuận lợi khi tiến hành phẫu thuật, hoặc nơi mà tổn thương có thể gây chèn ép thân não hoặc tắc nghẽn lưu thông dịch não tủy.

          - Áp lực nội sọ tăng cao liên tục 30mmHg mà điều trị nội khoa không kết quả.

          III. CHUẨN BỊ

          - Phẫu thuật viêm thần kinh sử dụng kính vi phẫu thành thạo

          - Hai phụ mổ

          - Kíp gây mê: bác sỹ gây mê kinh nghiệm, phụ mê

          - Kíp dụng cụ: dụng cụ viên, chạy ngoài

          - Bệnh nhân: làm đầy đủ những xét nghiệm đành giá toàn trạng

          - Bệnh nhân chuẩn bị vệ sinh, nhịn ăn uống.

          - Dụng cụ chuyên phẫu thuật vi phẫu thuật thần kinh kính vi phẫu, bàn dụng cụ vi phẫu …

          - Dự kiến thời gian là: 120 phút.

          IV. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH.

          * Tư thế bệnh nhân: phụ thuộc vào vị trí tổn thương.

          * Vô cảm: Mê nội khí quản

          * Kỹ thuật:

          - Sát trùng

          - Gấy tê tại đường mổ

          - Trải toan vô khuẩn chỉ bộc lộ trường mổ.

          - Rạch da, cẩm máu, bộc lộ tổ chức dưới da.

          - Mổ cửa sổ xương đủ rộng để có thể bỏ xương sọ ra ngoài trong trường hợp phù não.

          - Khâu treo màng cứng.

          - Mở màng cứng, màng mềm, màng nhện.

          - Lựa chọn đường vào ổ xuất huyết mà tránh được vùng chức năng gần tổn thương nhiều.

          - Tiểu hành cầm máu ở cực rãnh cuốn não mà mình đi qua, để vào khối xuất huyết.

          - Tiến hành cầm máu khối máu xuất huyết não dưới kinh vi phẫu ( kính vi phẫu đã được bọc vô khuẩn). Trong quá trình lấy khối xuất huyết não có thể lấy khối máu tụ đơn thuần hay xử trí cả dị dạng mạch nếu có phụ thuộc vào trình độ của PTV.

          - Tiến hành cầm máu bằng dao điện lưỡng cực và vật liệu nhân tạo (Surgysel)

          - Vá màng cứng, đặt dẫn lưu.

          - Đóng da đầu 02 lớp.

          V. THEO DÕI VÀ XỬ TRÍ TAI BIẾN

          - Toàn thân: Mạch, nhiệt độ, huyết áp

          - Dẫn lưu chảy máu sau mổ

          - Xử trí tai biến:  

          + Nếu chảy máu sau mổ thì mổ lại cầm máu

          + Động kinh: thuốc chống động kinh