I. Đại cương.

- Rò dịch não tủy là tình trạng dịch não tủy thoát ra ngoài qua vị trí rách màng cứng.

II. Chỉ định mổ.

- Khi điều trị nội khoa thất bại: lợi tiểu, chọc dẫn lưu dịch não tủy qua thắt lưng.

III. Chuẩn bị.

1. Người thực hiện:
- Phẫu thuật viên thần kinh
- Hai phụ mổ
- Kíp gây mê: Bác sĩ gây mê, KTV phụ gây mê, nhân viên trợ giúp
- Kíp dụng cụ: Dụng cụ viên, chạy ngoài
2. Người bệnh:
- Được chẩn đoán bệnh, xét nghiệm sinh học, đánh giá toàn trạng bệnh phối hợp và được điều trị, nuôi dưỡng, cân bằng đủ đảm bảo cho cuộc phẫu thuật dự kiến
- Người bệnh và gia đình được giải thích rõ trước mổ về tình trạng bệnh và tình
trạng chung, về những khả năng phẫu thuật sẽ thực hiện, về những tai biến, biến chứng, di chứng có thể gặp do bệnh, do phẫu thuật, do gây mê, tê, giảm đau, do cơ địa của người bệnh.

3. Phương tiện
Bộ dụng cụ đại phẫu, một số dụng cụ chuyên về phẫu thuật thần kinh, thuốc,
dịch truyền…
4. Dự kiến thời gian phẫu thuật: 60 phút.

IV. Các bước tiến hành.

1. Tư thế: tùy vào vị trí tổn thương

2. Vô cảm: Mê NKQ

3. Kĩ thuật

- Thường rạch da theo đường mổ cũ.

- Tách cân cơ bộc lộ màng cứng.

- Kiểm tra trên màng cứng vị trí dịch não tủy rò ra, nếu không rõ có thể mở màng cứng nhỏ bơm nước vào trong để tìm vị trí rò.

- Vá màng cứng bằng cân cơ thái dương hoặc màng xương.

- Đặt dẫn lưu.

- Đóng vết mổ 2 lớp.

- Sau mổ cho bệnh nhân nằm đầu thấp, có thể phối hợp lợi tiểu, dẫn lưu dịch não tủy qua thắt lưng.

V. Theo dõi và biến chứng.

- Theo dõi
. Toàn thân: Thở, mạch huyết áp
. Tình trạng thần kinh
. Chảy máu sau mổ.

. Viêm màng não, não ( đặc biệt nếu có rách màng cứng kèm theo)
- Xử trí tai biến
. Chảy máu: mổ lại để cầm máu, ruyền máu
. Động kinh: thuốc điều trị động kinh
. Viêm màng não: chọc dịch, cấy vi khuẩn, điều trị theo kháng sinh đồ.

 

X- 22. Phẫu thuật vá đường rò dịch não tủy ở nền sọ sau chấn thương.

I. Đại cương.

- Rò dịch não tủy là tình trạng dịch não tủy thoát ra ngoài qua vị trí rách màng cứng.

II. Chỉ định mổ.

- Khi điều trị nội khoa thất bại: lợi tiểu, chọc dẫn lưu dịch não tủy qua thắt lưng.

III. Chuẩn bị.

1. Người thực hiện:
- Phẫu thuật viên thần kinh
- Hai phụ mổ
- Kíp gây mê: Bác sĩ gây mê, KTV phụ gây mê, nhân viên trợ giúp
- Kíp dụng cụ: Dụng cụ viên, chạy ngoài
2. Người bệnh:
- Được chẩn đoán bệnh, xét nghiệm sinh học, đánh giá toàn trạng bệnh phối hợp và được điều trị, nuôi dưỡng, cân bằng đủ đảm bảo cho cuộc phẫu thuật dự kiến
- Người bệnh và gia đình được giải thích rõ trước mổ về tình trạng bệnh và tình
trạng chung, về những khả năng phẫu thuật sẽ thực hiện, về những tai biến, biến chứng, di chứng có thể gặp do bệnh, do phẫu thuật, do gây mê, tê, giảm đau, do cơ địa của người bệnh.

3. Phương tiện
Bộ dụng cụ đại phẫu, một số dụng cụ chuyên về phẫu thuật thần kinh, thuốc,
dịch truyền…
4. Dự kiến thời gian phẫu thuật: 60 phút.

IV. Các bước tiến hành.

1. Tư thế: tùy vào vị trí tổn thương, thường nằm ngửa hoặc hơi nghiêng đầu

2. Vô cảm: Mê NKQ

3. Kĩ thuật

- Thường rạch da theo đường mổ cũ.

- Tách cân cơ bộc lộ màng cứng.

- Kiểm tra trên màng cứng vị trí dịch não tủy rò ra, nếu không rõ có thể mở màng cứng nhỏ bơm nước vào trong để tìm vị trí rò.

- Vá màng cứng bằng cân cơ thái dương hoặc màng xương.

- Vị trí màng cứng rách ở sâu dưới nên sọ không thể vá được có thể nhét cơ thái dương sau đó khâu ép hoặc chuyển sang vá rò bằng nội soi qua đường mũi

- Đặt dẫn lưu.

- Đóng vết mổ 2 lớp.

- Sau mổ cho bệnh nhân nằm đầu thấp, có thể phối hợp lợi tiểu, dẫn lưu dịch não tủy qua thắt lưng.

V. Theo dõi và biến chứng.

- Theo dõi
. Toàn thân: Thở, mạch huyết áp
. Tình trạng thần kinh
. Chảy máu sau mổ.

. Viêm màng não, não ( đặc biệt nếu có rách màng cứng kèm theo)
- Xử trí tai biến
. Chảy máu: mổ lại để cầm máu, ruyền máu
. Động kinh: thuốc điều trị động kinh
. Viêm màng não: chọc dịch, cấy vi khuẩn, điều trị theo kháng sinh đồ.