X- 36. Phẫu thuật u màng tủy
 

I. Đại cương.

- Áp xe dưới màng tủy là ổ viêm dưới màng tủy, gây ra tình trạng nhiễm trùng, có thể chèn ép vào tủy sống, rễ thần kinh.

II. Chỉ định.

- Phẫu thuật khi điều trị nội khoa thất bại.

III. Chuẩn bị.

1. Người thực hiện:
- Phẫu thuật viên thần kinh
- Hai phụ mổ
- Kíp gây mê: Bác sĩ gây mê, KTV phụ gây mê, nhân viên trợ giúp
- Kíp dụng cụ: Dụng cụ viên, chạy ngoài
2. Người bệnh:
- Được chẩn đoán bệnh, xét nghiệm sinh học, đánh giá toàn trạng bệnh phối hợp và được điều trị, nuôi dưỡng, cân bằng đủ đảm bảo cho cuộc phẫu thuật dự kiến
- Người bệnh và gia đình được giải thích rõ trước mổ về tình trạng bệnh và tình
trạng chung, về những khả năng phẫu thuật sẽ thực hiện, về những tai biến, biến chứng, di chứng có thể gặp do bệnh, do phẫu thuật, do gây mê, tê, giảm đau, do cơ địa của người bệnh.

3. Phương tiện
Bộ dụng cụ đại phẫu, một số dụng cụ chuyên về phẫu thuật thần kinh, thuốc,
dịch truyền…
4. Dự kiến thời gian phẫu thuật: 60 phút.

IV. Các bước tiến hành.

1. Tư thế: bệnh nhân nằm sấp.

2. Vô cảm: mê NKQ.

3. Kĩ thuật.

- Rạch da đường giữa lưng đi qua vị trí ổ áp xe.

- Tách cân cơ cạnh sống.

- Mở cung sau tại vị trí ổ áp xe.

- Mở màng tủy bơm rửa ổ áp xe hoặc bóc toàn bộ ổ áp xe.

- Gửi bệnh phẩm làm kháng sinh đồ.

- Vá kín màng tủy.

- Đặt dẫn lưu.

- Đóng vết mổ.

- Sau mổ điều trị kháng sinh phổ rộng, bao vây, phối hợp, theo kháng sinh đồ.

V. Theo dõi và tai biến

1. Theo dõi
- Tình trạng toàn thân: Thở, mạch, huyết áp
- Tình trạng thần kinh: cảm giác, vận động
- Chảy máu vết mổ
- Dẫn lưu

2. Xử trí tai biến.

- Chảy máu nhiều: điều chỉnh rối loạn đông máu, mổ lại cầm máu.

- Rò dịch não tủy: Mổ lại khi điều trị bảo tồn thất bại, vá rò.

 

X- 37. Phẫu thuật điều trị viêm xương đốt sống.

I. Đại cương.

- Viêm xương đốt sống là tình trạng viêm nhiễm thân đốt sống, có thể lan sang màng tủy, tủy, rễ thần kinh gây biến chứng nghiêm trọng.

II. Chỉ định.

- Phẫu thuật khi điều trị nội khoa thất bại.

III. Chuẩn bị.

1. Người thực hiện:
- Phẫu thuật viên thần kinh
- Hai phụ mổ
- Kíp gây mê: Bác sĩ gây mê, KTV phụ gây mê, nhân viên trợ giúp
- Kíp dụng cụ: Dụng cụ viên, chạy ngoài
2. Người bệnh:
- Được chẩn đoán bệnh, xét nghiệm sinh học, đánh giá toàn trạng bệnh phối hợp và được điều trị, nuôi dưỡng, cân bằng đủ đảm bảo cho cuộc phẫu thuật dự kiến
- Người bệnh và gia đình được giải thích rõ trước mổ về tình trạng bệnh và tình
trạng chung, về những khả năng phẫu thuật sẽ thực hiện, về những tai biến, biến chứng, di chứng có thể gặp do bệnh, do phẫu thuật, do gây mê, tê, giảm đau, do cơ địa của người bệnh.

3. Phương tiện
Bộ dụng cụ đại phẫu, một số dụng cụ chuyên về phẫu thuật thần kinh, thuốc,
dịch truyền…
4. Dự kiến thời gian phẫu thuật: 60 phút.

IV. Các bước tiến hành.

1. Tư thế: nằm sấp hoặc ngửa tùy vào vị trí tổn thương, đường mổ trước hay sau.

2. Vô cảm: mê NKQ.

3. Kì thuật.

- Rạch da.

- Tách cân cơ bộc lộ thân đốt sống viêm.

- Lấy bệnh phẩm gửi xét nghiệm vi sinh.

- Nạo sạch tổ chức viêm, bơm rửa sạch.

- Đặt dẫn lưu.

- Đóng vết mổ.

- Sau mổ điều trị kháng sinh phổ rộng, phối hợp, theo kháng sinh đồ.

V. Theo dõi và tai biến.

1. Theo dõi
- Tình trạng toàn thân: Thở, mạch, huyết áp
- Tình trạng thần kinh: cảm giác, vận động
- Chảy máu vết mổ
- Dẫn lưu

2. Xử trí tai biến.

- Chảy máu nhiều: điều chỉnh rối loạn đông máu, mổ lại cầm máu.