I.    ĐỊNH NGHĨA

Thắt tĩnh mạch thực quản bằng vòng cao su là phương pháp qua đường nội soi dạ dày dùng vòng cao su thắt các búi tĩnh mạch giãn to làm cho máu không còn lưu thông trong tĩnh mạch vỡ và ngừng lại dẫn đến hình thành huyết khối và do đó xơ hóa thành tĩnh mạch.

II.CHỈ ĐỊNH

- Thắt cấp cứu khi đang chảy máu do vỡ tĩnh mạch thực quản.

- Người bệnh giãn tĩnh mạch thực quản trong tiền sử có chảy máu.

- Người bệnh có giãn to tĩnh mạch thực quản, có nguy cơ vỡ.

III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH

- Hôn mê gan.

- Có kèm theo giãn tĩnh mạch phình vị dạ dày.

- Suy gan nặng.

- Suy tim phổi cấp.

- Choáng nặng, không có hồi sức hỗ trợ.

IV. CHUẨN BỊ

1.  Người thực hiện

-  01 bác sỹ có trình độ nội soi thuần thục.

-  02 điều dưỡng biết sử dụng các dụng cụ nội soi và nắm được các bước tiến hành thủ thuật.

2. Phương tiện                                                 

-  Máy nội soi ống mềm cửa sổ thẳng có đường can thiệp tương đối lớn.

-  Súng thắt

-  Bộ vòng cao su.

3. Người bệnh

-  Nhịn ăn ít nhất 6h trước khi làm thủ thuật (trừ cấp cứu)

-  Giải thích kỹ cho người bệnh biết mục đích, lợi ích, tai biến của thủ thuật. Cho người nhà cùa người bệnh ký giấy cam đoan.

1.  Hồ sơ bệnh án

 Ghi rõ tình trạng của người bệnh trước khi làm thủ thuật, mạch, huyết áp.

V.CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH

1.  Kiểm  tra hồ sơ

Tên, tuổi người bệnh. Tình trạng toàn thân, mạch, huyết áp.

2.  Kiểm tra người bệnh

- Bác sỹ khám tình trạng người bênh, các bệnh phối hợp.

- Điều dưỡng do mạch, huyết áp.

3.  Thực hiện kỹ thuật

- Soi thực quản dạ dày để nhận định mức độ giãn tĩnh mạch thực quản, vị trí giãn,  các tổn thương phối hợp ở dạ dày.

- Tiến hành lắp vòng cao su/ súng thắt.

- Đưa máy nội soi (đã gắn với súng bắn) vào sát búi tĩnh mạch cần thắt, hút từ từ để búi tĩnh mạch chui vào trong vòng nhựa.

- Quay tay quay 1 vòng theo chiều kim đồng hồ để vòng cao su tuột ra khỏi ống hút.

- Đưa đầu máy soi đến vị trí búi giãn khác để thắt tiếp.

- Vị trí thắt: cách tâm vị vài cm và vào nhiều búi tĩnh mạch theo vòng chu vi của  thực quản.

- Các đợt thắt cách nhau khoảng 2-3 tuần.

VI. THEO DÕI

- Sau khi thắt người bệnh nằm theo dõi trong 24 giờ, ăn thức ăn lỏng, mềm trong 24 giờ.

- Theo dõi toàn trạng, mạch, huyết áp.

VII.   TAI BIẾN VÀ XỬ TRÍ

- Chảy máu tại búi thắt: truyền máu kết hợp dùng thuốc.

- Đau sau xương ức, khó nuốt: ăn lỏng, dùng thuốc giảm đau.

- Loét thực quản: dùng thuốc giảm tiết axit.

- Hội chứng não cửa chủ.

- Sốt: dùng kháng sinh.