I.    ĐẠI CƯƠNG

Nội soi can thiệp (NSCT) nong thực quản bằng bóng là tiến hành đưa bóng vào  vị trí hẹp của thực quản qua đường nội soi sau đó bơm hơi với mục đích làm rộng phần bị hẹp của thực quản.

II.CHỈ ĐỊNH

1.  Hẹp thực quản do  các nguyên nhân như:

-  Viêm thực quản trào ngược

-  Do bỏng

-  Do tia xạ

2.  Bệnh tâm vị co thắt (achalasia)

III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH

-  Mới phẫu thuật thực quản

-  Tổn thương sâu tại thực quản dễ dẫn đến thủng thực quản khi nong

-  Mới bị nhồi máu cơ tim

-  Bệnh lý tim phổi nặng

-  Rối loạn đông máu nặng

-  Giảm tiểu cầu nặng

-  Đang dùng thuốc chống kết tập tiểu cầu

IV. CHUẨN BỊ

1.  Người thực hiện: 1 bác sỹ chuyên nội soi tiêu hóa, 1 kỹ thuật viên gây mê, 2 điều dưỡng.

2.  Phương tiện, thưốc và vật tư tiêu hao

2.1.    Phương tiện

- Phòng nội soi có hệ thống oxy

- Hệ thống máy nội soi dạ dày cửa sổ thẳng, canun

- Máy theo dõi lifescope và dụng cụ cấp cứu: mặt nạ, bóng bóp, nội khí quản

- Bóng nong thực quản

-  Bóng nong tâm vị dài 15 -20 cm đường kính: 3; 3,5; 4 cm và bộ bơm hơi có   đo áp lực, dùng cho điều trị bệnh tâm vị co thắt.

-  Bóng dài 4 cm đường kýnh 2 cm và bộ bơm hơi có đo áp lực, dùng nong thực quản cho những trường hợp hẹp thực quản do các nguyên nhân khác.

- Một dây dẫn (guidewire) kim loại dài 2 m

- Thuốc và trang thiết bị vật tư tiêu hao

2.2.   Thuốc

Thuốc mê và tiền mê: midazolam 5mg từ 1- 4 ống, fantanyl 0,1 mg từ 1-3 ống, propofol  20 ml 1- 4 ống

2.3.   Vật tư

-  Găng tay 6 đôi

-  Áo mổ 02

3.  Người bệnh

-  Nhịn ăn trước khi làm thủ thuật 8 giờ

-  Đặt đường truyền tĩnh mạch

4.  Hồ sơ bệnh án

Người bệnh được làm hồ sơ vào viện điều trị nội trú, đã được làm các xét nghiệm cơ bản, như: chức năng gan, thận, nhóm máu, đông máu cơ bản, chức năng tụy, các xét nghiệm virus, điện tâm đồ.

V.CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH

1.  Kiểm tra hồ sơ: để đảm bảo có thể tiến hành tiền mê hoặc gây mê, đảm bảo có thể tiến hành thủ thuật gây chảy máu

2.  Kiểm tra người bệnh: đánh giá chức năng sống của người bệnh để đảm bảo an toàn trước khi làm thủ thuật, đã tuân thủ nhịn ăn trước đó

3.  Thực hiện kỹ thuật:

3.1.    Nong tâm vị bằng bóng hơi

Sau khi người bệnh được tiền mê hoặc gây mê, sẽ tiến hành thủ thuật:

-  Đưa máy nội soi dạ dày cửa sổ thẳng vào dạ dày, qua kênh sinh thiết đưa dây dẫn vào dạ dày, rút máy nội soi.

-  Qua dây dẫn đưa bóng hơi vào vị trí cơ thắt dưới của thực quản, vị trí cơ thắt dưới nằm ở đoạn giữa của bóng.

-  Đưa máy nội soi vào đi cùng để quan sát vị trí bóng.

-  Tiến hành nong thực quản với áp lực 5-12 Psi trong thời gian 60 giây.

+ Rút bóng và dây dẫn.

3.2.    Nong các vị trí hẹp tại thực quản

Về nguyên tắc cũng giống nong tâm vị nhưng tại các vị trí khác và sử dụng bóng hơi nhỏ 2cm dài 4 cm.

VI. THEO DÕI

-  Theo dõi những biến chứng của gây mê như suy hô hấp, tụt huyết áp

-  Theo dõi phát hiện thủng thực quản: đau ngực, tràn khí dưới da, chụp phim Xquang lồng ngực nếu nghi ngờ có thủng  thực quản.

VII.   TAI BIẾN VÀ XỬ TRÍ

- Thủng thực quản: trường hợp nhẹ có thể điều trị bảo tồn bằng nhịn ăn nuỗi dưỡng tĩnh mạch, kháng sinh và giảm tiết axít. Đối trường hợp nặng cần điều trị phẫu thuật.

- Biến chứng liên quan tới tiền mê và gây mê: tụt huyết áp, suy hô hấp, buồn nôn hoặc nôn. Tiến hành truyền dịch, thở oxy.