I. NGUYÊN LÝ

-  Kháng thể IgG chỉ bám lên hồng cầu mang kháng nguyên tương ứng; trong cơ thể chúng sẽ bị tiêu hủy nhanh hơn hồng cầu bình thường bởi các đại thực bào, gây nên chứng thiếu máu tan máu tự miễn rất khó điều trị; trong ống nghiệm chúng không làm ngưng kết hồng cầu mang kháng nguyên tương ứng ở môi trường nước muối sinh lý 0,9% và nhiệt độ phòng thí nghiệm, do đó chúng ta không thể phát hiện được những kháng thể này.

- Để có thể phát hiện được kháng thể IgG, các nhà khoa học đã cho thêm một loại thuốc thử gọi là kháng Globulin người; chất này có đặc tính gắn kết với đoạn Fc của Ig G đã gắn lên hồng cầu nên sẽ làm vai trò như một cầu nối giữ hồng cầu với nhau, kết quả làm cho các hồng cầu kết nối lại với nhau tạo nên hiện tượng ngưng kết có thể quan sát được bằng mắt thường.

II. CHỈ ĐỊNH

- Khi truyền máu, chế phẩm máu tiến hành làm coombs gián tiếp

- Bệnh nhân tan máu tự miễn

- Bệnh nhân bệnh máu phải truyền máu nhiều lần

III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH

Không có chống chỉ định

IV. CHUẨN BỊ

1. Người thực hiện

Nhân viên khoa Huyết học – Truyền máu

2. Bệnh phẩm:

Lấy 3 ml máu tĩnh mạch cho vào 2 ống:

- Ống 1: 1ml ống chống đông EDTA

- Ống 2: 2ml ống không chống đông (nắp đỏ )

3. Phương tiện , hóa chất

- Phương tiện:

+ Máy ly tâm

+ Kính hiển vi

+ Lam kính.

+ Pipet

+ Tủ lạnh đựng sinh phẩm.

+ Bình cách thủy

+ Ống nghiệm.

+ Giá đựng ống nghiệm.

+ Găng tay

- Hóa chất,thuốc thử.

+ Huyết thanh mẫu Anti A, Anti B, Anti AB, Anti D.

+ NaCl 0.9 %.

+ AHG (Anti Human Globulin).

4. Phiếu xét nghiệm

Giấy chỉ định xét nghiệm ghi đầy đủ thông tin về người bệnh: họ tên, tuổi, gường bệnh, khoa phòng, chẩn đoán.

V. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH

Kiểm tra chất lượng:Luôn làm kèm 2 ống chứng: 1 ống chứng dương và 1 ống chứng âm

Bước 1:  Ly tâm tách huyết thanh bệnh nhân tốc độ 3000 vòng/phút trong 10 phút

Bước 2:Rửa hồng cầu bệnh nhân 3 lần bằng nước muối NaCl 0,9% pha thành hồng cầu 5%. Cách pha: 19 giọt NaCl 0,9% + 1 giọt hồng cầu, trộn đều.

Bước 3:Rửa hồng cầu O, Rh dương  3 lần bằng NaCl 0,9%, pha thành panel hồng cầu 5%

Bước 4:Làm Nghiệm pháp Coombs trực tiếp:

Lấy 1 giọt hồng cầu bệnh nhân (5%) + 2 giọt AHG vào ống nghiệm. Trộn đều quay ly tâm nhẹ 1000 vòng/phút trong 45 - 60 giây đọc kết quả.

Bước 5:Làm Nghiệm pháp Coombs gián tiếp:

Ống 1(ghi tên bệnh nhân):  Lấy 1 giọt hồng cầu O 5% + 2 giọt huyết thanh bệnh nhân

Ống 2 (chứng âm): Lấy 1 giọt hồng cầu O 5% + 2 giọt NaCl 0,9%

Ống 3 (chứng dương): Lấy 1 giọt hồng cầu O 5% + 2 giọt NaCl 0,9%

- Trộn đều 3 ống, ủ trong bình cách thủy 37°C  từ 15 phút đến 30 phút, lấy 3 ống ra:

-  Rửa 3 lần với nước muối Nacl  0,9%, sau đó thấm hết nước.

- Thêm 2 giọt AHG trộn đều quay ly tâm nhẹ 1000 vòng/phút trong 45 - 60 s.

- Thêm 1 giọt Anti D vào ống 3

→ Trộn đều quay ly tâm nhẹ 1000 vòng/phút trong 45 - 60 s→ lấy ra đọc kết quả.

Kết quả: Quan sát hiện tượng ngưng kết hoặc tiêu huyết

Đối với những trường hợp khó xác định:thì để ở nhiệt độ phòng thí nghiệm 5 phút rồi quay ly tâm, đọc kết quả

VI. NHẬN ĐỊNH KẾT QUẢ

- Chứng âm: hồng cầu không ngưng kết

- Chứng dương: hồng cầu bị ngưng kết

Kết quả bệnh nhân:

+ Dương tính: Có hiện tượng ngưng kết hoặc tiêu huyết

+Âm tính: Không có hiện tượng ngưng kết hoặc tiêu huyết

VII. NHỮNG SAI SÓT VÀ XỬ TRÍ

- Panell hồng cầu O 5%: càng nhiều kháng nguyên càng tốt, muốn có nhiều kháng nguyên ta trộn 3 mẫu hồng cầu O với nhau