Bệnh nhân là Đặng Thị C. (56 tuổi) ở phường Hà Trung, TP Hạ Long, ở nhà xuất hiện tình trạng choáng váng đầu óc, đau tức ngực dữ dội được gia đình đưa vào Bệnh viện Đa khoa tỉnh cấp cứu. Các bác sĩ Tim mạch chẩn đoán bệnh nhân bị nhồi máu cơ tim trước rộng, biến chứng sốc tim nên lập tức được kíp can thiệp chụp và đặt stent mạch vành tái thông lòng mạch. Do tắc nghẽn trong thời gian dài, chức năng tim không thể phục hồi nên bệnh nhân vẫn trong tình trạng rối loạn nhịp tim phức tạp, hôn mê, rối loạn ý thức, suy đa tạng.

Trước tình trạng tối khẩn cấp, khoa Tim mạch khẩn trương hội chẩn cùng khoa Hồi sức tích cực nhằm có phương án xử trí kịp thời. Các bác sĩ thống nhất chỉ định áp dụng kỹ thuật ECMO - VA (hệ thống tim phổi nhân tạo phương thức hỗ trợ tuần hoàn) cho bà C. nhằm hỗ trợ phục hồi chức năng tim và tuần hoàn. Đánh giá bệnh nhân có cân nặng gần 100kg nên khi bắt đầu chạy hệ thống tim phổi nhân tạo, các bác sĩ đã tính toán kỹ lưỡng, điều chỉnh liều chạy cho phù hợp với thể trạng của người bệnh. Bệnh nhân được thiết lập đường vào mạch máu tại giường qua động mạch và tĩnh mạch đùi phải, đồng thời kết hợp lọc máu liên tục và dùng thuốc chống đông để bảo vệ stent mạch vành vừa tái thông. Sau 8 ngày điều trị tích cực, chức năng thận phục hồi, chức năng tim dần cải thiện, chỉ số EF đạt 50%, kiểm soát rối loạn nhịp tim, bệnh nhân tỉnh, ý thức tốt.

Bác sĩ khoa Hồi sức tích cực thăm khám sức khỏe cho bệnh nhân C.

Bệnh nhân được rút ống nội khí quản nhiều lần song không thở được do thể trạng béo, ho khạc kém, đặc biệt tình trạng ngừng thở khi ngủ, vì vậy các bác sĩ đã mở khí quản cho bệnh nhân để bảo vệ đường thở. Sau 2 tuần tập phục hồi chức năng, bệnh nhân được rút canuyn mở khí quản, sinh hoạt bình thường, ăn nuốt tốt và nói được.

Nằm viện sau thời gian dài, bà C. tâm sự: “Tôi biết đã bị nhồi máu cơ tim là nguy hiểm vô cùng, đến mức phải điều trị bằng kỹ thuật ecmo chuyên sâu nhất thì có lẽ lúc ấy cơ hội sống của tôi khi ấy mong manh đến mức nào! Vậy mà giờ tôi có thể ngồi dậy, đi lại nhẹ nhàng và trò chuyện với mọi người bình thường, đúng là hạnh phúc không gì bằng. Tôi có thể sống lại là nhờ có các bác sĩ Bệnh viện Đa khoa tỉnh tận tình hết lòng chăm sóc, cứu chữa, chỉ muốn nói lời cảm ơn chân thành nhất”.

Bs.CKI Nguyễn Tiến Thắng – Khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Đa khoa tỉnh cho biết: “Bệnh nhân C. có thể trạng béo phì, cân nặng gần 100kg, nhiều bệnh lý đi kèm (tăng huyết áp, đái tháo đường) nên không thể thiết lập hệ thống tương tự như những ca ECMO mà chúng tôi từng điều trị trước đó mà phải điều chỉnh liều chạy cho phù hợp với thể trạng người béo, nặng cân. Kíp cũng đã phối hợp thêm các phương pháp điều trị tích cực khác để bảo vệ các stent mạch vành của bệnh nhân sau can thiệp. Bệnh nhân này còn bị hội chứng ngừng thở khi ngủ, vì vậy chúng tôi đã phải lưu thông đường thở cho bệnh nhân bằng mở khí quản kết hợp tập phục hồi chức năng đều đặn hàng ngày, nhờ vậy tình trạng được cải thiện đáng kể. Đây là một kết quả đáng mừng đối với một trường hợp bệnh nhân có yếu tố bệnh lý kèm theo phức tạp như vậy!”.

Hệ thống tim phổi nhân tạo ECMO được coi là phương án cuối cùng để có thể cứu sống người bệnh có nguy cơ tử vong cận kề. Kỹ thuật này còn gọi là phương pháp trao đổi oxy qua màng ngoài cơ thể, sử dụng vòng tuần hoàn và trao đổi khí bên ngoài cơ thể để hỗ trợ chức năng sống tạm thời cho bệnh nhân suy tuần hoàn hoặc suy hô hấp nặng trong khi chờ cơ quan tim, phổi bị tổn thương hồi phục. Đây là kỹ thuật cao, chuyên sâu phức tạp trong chuyên ngành hồi sức được ứng dụng chủ yếu tại các bệnh viện tuyến trung ương và không nhiều bệnh viện tuyến tỉnh triển khai thành công.

Kỹ thuật tim phổi nhân tạo ECMO hiện đã được triển khai thường quy tại khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Đa khoa tỉnh với kết quả thành công cao.

Mặc dù mới triển khai tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh, song phương pháp này đã mang lại hiệu quả rõ rệt với tỷ lệ thành công cao. Các bác sĩ chuyên ngành Hồi sức tích cực hiện đã hoàn thiện và làm chủ hoàn toàn kỹ thuật, có thể ứng dụng kỹ thuật một cách hiệu quả cho từng đối tượng bệnh lý với thể trạng khác nhau. Và chỉ trong 1 tháng đã có 3 trường hợp bệnh nhân suy hô hấp, suy tuần hoàn nguy kịch được cứu sống ngoạn mục nhờ hệ thống tim phổi nhân tạo ECMO, đó là điều mà rất ít bệnh viện tuyến tỉnh làm được.

Việc triển khai thành công kỹ thuật ECMO đã đánh dấu bước đột phá lớn trong lĩnh vực Hồi sức tích cực của Bệnh viện Đa khoa tỉnh nói riêng và của ngành Y tế Quảng Ninh nói chung, mang lại hy vọng cho những bệnh nhân suy hô hấp và suy tuần hoàn nặng trên địa bàn tỉnh không thể chuyển lên tuyến trung ương mà vẫn được điều trị bằng các kỹ thuật, trang thiết bị đồng bộ hiện đại theo tiêu chuẩn thế giới, qua đó ngày càng khẳng định hơn nữa thương hiệu của cơ sở y tế tuyến cuối tỉnh./.