I. ĐỊNH NGHĨA

Dính khớp thái dƣơng hàm là tình trạng hạn chế hoặc mất vận động của khớp

do sự xơ hóa, vôi hóa các thành phần của khớp nhƣ lồi cầu, ổ chảo, hõm khớp, dây

chằng ngoài bao khớp.

II. NGUYÊN NHÂN

- Chấn thƣơng

+ Tai nạn giao thông.

+ Tai nạn lao động.

+ Tai nạn sinh hoạt…

- Rối loạn sự phát triển của lồi cầu, lồi cầu quá phát hay giảm phát.

- Viêm khớp thái dƣơng hàm.

- Viêm tuyến mang tai, biến chứng của viêm tai giữa…

III. CHẨN ĐOÁN

1. Chẩn đoán xác định

1.1. Lâm sàng

- Toàn thân thể trạng gầy yếu do hạn chế há miệng ăn nhai kém

- Ăn uống khó.

- Mặt ở tƣ thế thẳng mặt bất cân xứng cằm lệch về một bên, giảm phát tầng

dƣới mặt.

- Mặt ở tƣ thế nghiêng cằm tụt ra sau (dấu hiệu cằm mỏ chim).

- Hạn chế há miệng. Tùy mức độ dính có thể hạn mức độ há miệng từ 1 tới 2

cm hay khít hàm hoàn toàn.

- Sờ khớp thái dƣơng hàm thấy lồi cầu hạn chế vận động hoặc thành khối dính

với cung tiếp không vận động.

- Khớp cắn sâu.

1.2. Cận lâm sàng

X quang: Panorama, mặt thẳng, CT scanner, Conebeam CT.

Có hình ảnh tổn thƣơng khớp ở bốn mức độ:

- Độ 1

+ Lồi cầu có thể biến dạng.

+ Còn hình ảnh khe khớp.

- Độ 2

+ Có hình ảnh dính một phần của khớp.

+ Còn hình ảnh khe khớp nhƣng hẹp hơn độ I.

- Độ 3: Có hình ảnh cầu xƣơng giữa lồi cầu và hõm khớp.

- Độ 4: Có hình ảnh xƣơng dính liền một khối với nền sọ.

2 Chẩn đoán phân biệt

Dính khớp thái dƣơng hàm luôn có các triệu chứng lâm sàng và X quang rõ rệt

nên không cần chẩn đoán phân biệt.

IV. ĐIỀU TRỊ

1. Nguyên tắc

- Phục hồi đƣợc sự vận động của khớp.

- Phục hồi đƣợc chức năng ăn nhai.

2. Điều trị cụ thể

2.1. Điều trị bảo tồn

Các trƣờng hợp dính khớp ở mức độ 1: Hƣớng dẫn bệnh nhân tập há miệng

bằng dụng cụ banh miệng, tập vận động xƣơng hàm dƣới.

2.2. Điều trị bằng phẫu thuật.

Tùy từng trƣờng hợp, có thể áp dụng một trong hai phƣơng pháp dƣới đây:

a. Tạo hình khớp có ghép sụn sƣờn tự thân.

- Rạch da.

- Cắt bỏ khối dính và tạo hình ổ khớp.

- Cố định hai hàm.

- Lấy xƣơng sụn sƣờn.

- Ghép xƣơng sụn.

- Đặt dẫn lƣu kín có áp lực, khâu đóng theo lớp.

- Điều trị kháng sinh toàn thân.

b. Tạo hình khe khớp và sử dụng vật liệu thay thế.

- Rạch da.

- Cắt bỏ khối dính và tạo hình ổ khớp.

200

- Cố định hai hàm.

- Đặt vật lồi cầu sao cho chỏm khớp nằm đúng vị trí, dùng vít cố định lồi cầu

vào phần cành cao xƣơng hàm dƣới đã đƣợc chuẩn bị.

- Điều trị kháng sinh toàn thân, chống viêm, giảm đau, dinh dƣỡng.

V. TIÊN LƯỢNG VÀ BIẾN CHỨNG

1. Tiên lƣợng

Nếu thực hiện đúng quy trình thì có khả năng phục hồi đƣợc sự vận động của

khớp và chức năng ăn nhai cho bệnh nhân.

2. Biến chứng

- Dính lại khớp.

- Sai khớp cắn.

VI. PHÒNG BỆNH

- Dự phòng ngăn ngừa các chấn thƣơng.

- Phát hiện và điều trị sớm tổn thƣơng lồi cầu sau chấn thƣơng.