I.   ĐẠI CƯƠNG:

Bệnh aphtose được đặc trưng bởi các vết loét ở niêm mạc miệng, sinh dục                                giới hạn rõ ràng, đau nhức nhiều và dễ tái phát.

Tiến triển của bệnh có thể khỏi tự nhiên và cho đến nay chưa có biện pháp điều trị đặc hiệu

II.  CHẨN ĐOÁN:

1.     Lâm sàng:

-         Tổn thương cơ bản lúc đầu là dát đỏ sau đó loét hình tròn hoặc hình bầu dục, đáy màu vàng, bờ đều, mềm, xung quanh là quầng đỏ. Tổn thương rất đau và không có hạch vùng.

-         Tất cả các vị trí của khoang miệng có thể có tổn thương. Tuy nhiên, rất hiếm gặp ở lợi, vòm cứng và bờ tự do của môi.

2.     Cận lâm sàng:

-         Mô bệnh học cho thấy tổn thương loét không đặc hiệu do tắc nghẽn các mạch máu.

-         Công thức máu

-         Máu lắng

-         Chức năng gan thận

-         HIV

III.  ĐIỀU TRỊ:

  1.   Nguyên tắc điều trị: việc điều trị phải phù hợp với từng thể lâm sàng. Cần

        loại bỏ ổ nhiễm khuẩn ở răng miệng và tránh những thức ăn gây kích ứng.

2.      Điều trị cụ thể:

* Điều trị tại chỗ:

-         Chưa có biện pháp điều trị đặc hiệu. Sử dụng các sản phẩm như sát khuẩn, kháng sinh, giảm đau và corticoid.

-         Các thuốc sát khuẩn và giảm đau

§   Chlorhexidin: súc miệng.

§   Kamistad gel (lidocain): có tác dụng giảm đau (nên bôi trước khi ăn).

§   Corticoid: bôi khi tổn thương mới, trước khi xuất hiện loét có tác dụng    giảm các triệu chứng cơ năng, giảm thời gian tiến triển.

Betamethason 4-6 lần/ ngày.

       Prednisolon súc miệng: hòa 1-2 viên 20mg trong một cốc nước, súc

       miệng  3 - 4 lần/ngày, không được uống.

       Triamcinolon bôi 3-4 lần/ngày.

-         Thuốc bọc dạ dày có tác dụng bọc vết loét, thường dùng đối với những người bệnh có nhiều tổn thương.

* Điều trị toàn thân:

-         Colchicin: liều dùng 1mg/ngày. Hiệu quả điều trị thường sau 1 tháng với các biểu hiện giảm kích thước các tổn thương, giảm tần suất tái phát và giảm các triệu chứng cơ năng.

-         Thalidomid: thuốc có tác dụng điều trị tốt nhưng tác dụng phụ là gây quái  thai hoặc các rối loạn thần kinh ngoại biên, đau đầu, táo bón…liều dùng 100mg/ngày trong thời gian 10 ngày đến 3 tuần, không nên kéo dài sau khi khỏi.

-         Pentoxifyllin 300mg x 3 lần/ngày.

-         Corticosteroid: được chỉ định trong các trường hợp tái phát nhiều lần, nhiều tổn thương, không nên điều trị kéo dài.

-         Các thuốc khác

§  Vitamin C 2g/ngày trong 15 ngày hoặc bằng đường tĩnh mạch hoặc bằng đường uống.

§   Acyclovir

§   Levamisol

§   Dapson

§   Sulfat kẽm

§   Sắt

§   Vitamin B1, B6, B12

§   Interferon alpha